De Smilde
Op zoek naar biografische gegevens
Voor elke levensbeschrijving bestaat hoe dan ook een aanleiding. De naam J.W. de Vries kwam ik tijdens mijn loopbaan bij het Waterloopkundig Laboratorium meermalen tegen in de technisch-wetenschappelijke literatuur. Daaruit viel op te maken dat hij in de jaren dertig van de vorige eeuw als ingenieur bij de Rijkswaterstaat een belangrijke rol speelde bij de kanalisatie van de Maas en later ook in het gebied van de benedenrivieren en bij de voorbereiding van de Deltawerken. Niemand minder dan dr.ir.J.A.Ringers, na de Tweede Wereldoorlog minister van Openbare Werken en Wederopbouw, noemde hem persoonlijk in zijn rede bij het honderdjarig bestaan van de ingenieursopleiding in Delft in 1942. Wij citeren: ?geheel in zijn geest [namelijk die van zijn voorganger C.W.Lely] heeft de hoofdingenieur ir.J.W.de Vries de uitvoering van het werk [de Maaskanalisatie] uitstekend geleid?. U kunt zich voorstellen dat ik benieuwd was te weten
wie deze man was!
Er zijn diverse mogelijkheden om aan meer gegevens over verdienstelijke Nederlanders te komen. In het geval van J.W.de Vries bleken die mogelijkheden teleurstellend beperkt. Van hem was niet eerder een levensbeschrijving gepubliceerd. Ook kwam zijn naam niet voor in biografische woordenboeken, noch in een Wie is Wie? Ook naar wat men vroeger een Staat van Dienst noemde, of naar wat we nu een CV noemen, werd vergeefs gezocht. Als mogelijke oorzaak van deze onvindbaarheid meende ik te moeten aanwijzen het zeer frequent voorkomen van de familienaam De Vries. Ook vermoedde ik te maken te hebben met een bescheiden en onbaatzuchtig mens die zijn naam nooit te pronk heeft willen stellen. Maar, hoe nu verder? Leeftijdgenoten en oud-collega's
die hem gekend zouden hebben, waren niet meer in leven en waarlijk niemand kon me vertellen of er mogelijk nog nabestaanden waren.
In zo’n moeilijke situatie is het raadzaam het speurwerk te concentreren op het vinden van de vier primaire levensdata: datum en plaats van geboorte en overlijden. Als men die eenmaal heeft, staan er weer nieuwe mogelijkheden voor verder onderzoek open. Volgens een ledenlijst van het Kon. Instituut van Ingenieurs uit 1970 bleek J.W.de Vries in dat jaar in Den Haag te wonen. Veronderstellend dat hij daar ook is overleden, heb ik om advies gevraagd bij een goede kennis die vele jaren werkzaam is geweest in het archiefwezen in Den Haag. De familienaam De Vries komt heel veel voor, zeker in een grote stad als Den Haag. Na lang zoeken in het Centraal Bureau voor Genealogie is het hem gelukt de betreffende persoonskaart boven water te krijgen! De persoonskaart vermeldt alle persoonsnamen van het gezin met data van geboorte, huwelijk en overlijden en is eigenlijk een onmisbare bron voor elke levensbeschrijving. Ook is het hem gelukt, met de overlijdensdatum van J.W.de Vries, de overlijdensadvertentie te vinden in de Haagsche Courant. Het vermelde correspondentieadres bleek overeen te komen met het vroegere huisadres van J.W. de Vries. Het huis werd bewoond door zijn tweede dochter en, na raadpleging van de telefoongids, bleek zij nog steeds het ouderlijk huis te bewonen. Na een eerste telefonisch contact en toezending van enige concept-teksten, viel mij de eer te beurt een interview te hebben met twee dochters van J.W. de Vries. Behalve dat zo’n vraaggesprek een wederzijds genoegen is, voorziet het in de ontbrekende gegevens en biedt het een uitstekende mogelijkheid tot verificatie van de tot dusver verzamelde informatie. Het zal de lezer duidelijk zijn dat na dit interview de levensbeschrijving van J.W. de Vries vrij spoedig kon worden uitgewerkt. Overigens had in een eerder stadium archiefbezoek plaats en is contact gelegd met lokale historici en informanten voor aanvullende gegevens over de woonsituatie en het dagelijks leven in zijn jeugdjaren.
J.D. van der Tuin, Steenwijk
